PARKMAG Newsletter
Publikowanie zdjęć i nagrań z gośćmi parku rozrywki może być skutecznym narzędziem marketingowym – ale może też skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi. Odpowiadamy na pytania, które powinien zadać sobie każdy zarządca: czy mogę publikować zdjęcia z gośćmi, czy potrzebuję ich zgody, co jeśli są na nich dzieci, czy mogę je wykorzystać w reklamie – i co na ten temat mówi sąd. W rozmowie z serwisem Parkmag.pl tłumaczy to Izabela Petruczenko, prawnik Kancelarii Kalata.
Czy zarządca parku może publikować zdjęcia lub filmy z gośćmi?
Izabela Petruczenko, prawnik Kancelarii Kalata: Zasadniczo – nie bez zgody. Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, rozpowszechnienie wizerunku osoby fizycznej wymaga jej wyraźnego zezwolenia. Wizerunek jest bowiem – na mocy art. 23 k.c. – chronionym dobrem osobisty. W sprawie I ACa 1089/98 Sąd Apelacyjny w Warszawie podkreślił, że wizerunek podlega ochronie, nawet jeśli jego bezprawne użycie nie naruszyło innych dóbr osobistych – liczy się sam brak zgody.
Kiedy nie trzeba zgody na publikację?
Ustawa przewiduje trzy wyjątki (art. 81 ust. 2 pr.aut.):
- osoba znana publicznie, uchwycona w związku z pełnieniem funkcji publicznych,
- osoba jako element większej całości, np. tłumu na imprezie, krajobrazu,
- osoba, która pozowała za wynagrodzeniem, i nie zastrzegła zakazu publikacji.
Ale uwaga – w wyroku SA Kraków z 19.12.2001 r. (I ACa 957/01) sąd zastrzegł, że osoba musi być tylko „akcydentalnym szczegółem”, nie może dominować na zdjęciu. Jeśli jest w centrum kadru – zgoda będzie wymagana.
Czy trzeba mieć zgodę dzieci?
Tak – i to od rodziców lub opiekunów prawnych.
Zgodnie z art. 14 k.c., dzieci poniżej 13. roku życia nie mają zdolności do czynności prawnych – zgoda wyrażona przez nie samodzielnie nie wywołuje skutków prawnych. W przypadku dzieci powyżej 13. roku życia – wymagana jest zgoda dziecka i potwierdzenie przez opiekuna.
Sąd Apelacyjny w Warszawie potwierdził w orzeczeniu I ACa 1686/13, że zgoda musi być jednoznaczna, konkretna i świadoma – nie można jej domniemywać ani ogólnikowo zawrzeć w regulaminie.
Czy można użyć takich materiałów w celach komercyjnych?
Nie, bez wyraźnej zgody – nawet jeśli są to zdjęcia z wydarzeń publicznych. Wykorzystanie wizerunku w reklamie (np. sponsorowanej kampanii w mediach społecznościowych) traktowane jest jako komercyjne użycie wizerunku, które zawsze wymaga zgody osoby widocznej, a w przypadku dzieci – zgody rodziców.
A co z regulaminem parku? Czy wystarczy zapis o zgodzie?
Nie wystarczy. Zgodnie z art. 384 §1 k.c., regulamin może być częścią umowy – np. przy zakupie biletu online – ale nie może zastępować zgody, zwłaszcza jeśli chodzi o dzieci. Potwierdził to Sąd Apelacyjny w Gdańsku (V ACa 733/17), wskazując, że zgody nie można domniemywać – musi być świadoma, jednoznaczna, wyrażona wprost.
Jak się zabezpieczyć?
- Zadbaj o formularze zgody – dostępne przy kasie, online, a przy grupach zorganizowanych – zbiorczo przez szkołę lub opiekuna.
- Informuj gości – oznacz teren tablicami, że wykonywane są zdjęcia w celach promocyjnych.
- Zachowaj potwierdzenia – data zakupu biletu i dostępność regulaminu mogą mieć znaczenie dowodowe w sporze.
- Nie publikuj twarzy dzieci bez zgody – nawet jeśli dziecko się zgadza, to prawo wymaga zgody opiekuna.
Publikacja wizerunku gości parku – zwłaszcza dzieci – bez wymaganych zgód może naruszać dobra osobiste i przepisy prawa autorskiego. Ryzyko rośnie, gdy zdjęcia trafiają do płatnych reklam lub są udostępniane w sposób masowy. Zabezpieczenie prawne to nie tylko zgodny z RODO regulamin – to przede wszystkim świadome pozyskiwanie zgód i respektowanie granic prawa do prywatności. W dobie mediów społecznościowych to nie tylko obowiązek, ale i element wizerunku samego przedsiębiorcy.
